یکی از شیرینترین کنجکاویهای دوران بارداری، حدس زدن جنسیت جنین است. شاید شما هم دوست دارید زودتر از موعد سونوگرافی بفهمید فرزندتان دختر است یا پسر؛ اما آیا تعیین جنسیت خانگی دقیق واقعا ممکن است؟
در یک کلام، خیر! هیچ روش تعیین جنسیت خانگی دقیق و اثباتشدهای وجود ندارد. تعیین جنسیت صدردصد دقیق جنین با دقت بالا فقط از طریق سونوگرافی و آزمایشهای پزشکی امکانپذیر است.
برخی نکات مهم درباره تعیین جنسیت خانگی دقیق:
- جنسیت جنین در لحظه لقاح تعیین میشود.
- کاری که پزشکان و سونوگرافیستها انجام میدهند، صرفاً «تشخیص» جنسیت است.
- تنها روشهای دقیق برای تعیین جنسیت جنین، پزشکی هستند: سونوگرافی (از هفته ۱۶ به بعد) و آزمایشهای خون مانند NIPT (از هفته ۱۰ به بعد). [سونوگرافی های بارداری در چه هفته هایی انجام می شود؟] برخی مراکز سونوگرافی مانند سونوگرافی دکتر مردانی با دستگاههای خوب و موقعیت مناسب جنین، ممکن است جنسیت را کمی زودتر مشخص کنند. از صفحه نوبت سونوگرافی با کارشناسان ما در ارتباط باشید و نوبت سونوگرافی خود را به سرعت دریافت کنید.
- بهترین زمان تعیین جنسیت جنین ، پس از هفته 16 است.
- اگرچه برخی مطالعات ارتباطهایی بین عوامل مثل تهوع صبحگاهی شدید یا تغذیه مادر و جنسیت جنین یافتهاند، اما این ارتباطها قطعی نیستند.
- تقریبا تمامی روشهای تعیین جنسیت خانگی دقیق مانند تعیین جنسیت با نمک یا جوش شیرین هیچ پایه علمی ندارند.
- تنها راه مطمئن برای تعیین جنسیت، مراجعه به پزشک متخصص است.
با این حال، برخی باورهای سنتی درمورد تعیین جنسیت خانگی دقیق، چندان بیراه نیستند. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.
تشخیص جنسیت یا تعیین جنسیت ؟
گاهی شنیدن عبارت «تعیین جنسیت» در دوران بارداری کمی گیجکننده به نظر میرسد، چون شاید این سوال پیش بیاید که مگر جنسیت از قبل تعیین نشده است؟
در واقع، جنسیت جنین در لحظه لقاح و با ترکیب کروموزومهای X و Y تعیین میشود. کاری که ما در طول بارداری با سونوگرافی یا روشهای دیگر انجام میدهیم، صرفاً تشخیص جنسیت از قبل مشخص شده است.

با اینکه عبارت تعیین جنسیت به یک غلط مصطلح تبدیل شده، اما شاید بهتر باشد بهجای تعیین جنسیت جنین از عبارت دقیقتر «تشخیص جنسیت جنین» استفاده کنیم.
این تفاوت ظریف در کلمات، به ما یادآوری میکند که جنسیت فرزندمان از همان ابتدا بخشی از وجود اوست.
ناگفته نماند که شما عزیزان می توانید از نوبت دهی آنلاین سونوگرافی ما به صورت کاملا رایگان درخواست رزرو نوبت سونوگرافی خود را ثبت نمایید؛ سونوگرافی دکتر مردانی در تهرانپارس با افتخار آماده ارائه خدمات سونوگرافی اعم از خدمات سونوگرافی تشخیص جنسیت جنین و سونوگرافی های بارداری به مراجعه کنندگان گرامی میباشد.
تعیین جنسیت جنین چیست؟
امروزه انواعی از روش های مختلف برای تعیین جنسیت دقیق جنین شما وجود دارند. همه این روش ها، پایه و اساس علمی داشته و با به کارگیری تجهیزات روز، با دقت بسیار بالایی میتوانند جنسیت جنین شما را به درستی تشخیص دهند:

- سونوگرافی تعیین جنسیت: سونوگرافی، رایجترین و در دسترسترین روش برای تعیین جنسیت جنین است. در این روش، پزشک با استفاده از امواج صوتی، تصویری از اندامهای جنسی جنین به دست میآورد.
بهترین زمان تعیین جنسیت جنین با سونوگرافی، پس از هفته ۱۶ بارداری است؛ زیرا اندامهای جنسی جنین به اندازه کافی رشد کردهاند.
دقت سونوگرافی تعیین جنسیت تا حد زیادی به موقعیت قرارگیری جنین در رحم، تجربه پزشک و کیفیت دستگاه بستگی دارد.
این مقاله را نیز مطالعه کنید: آیا سکسکه جنین در رحم مادر خطرناک است؟ + علت
- آزمایش خون مادر (NIPT): این آزمایش که به آن “آزمایش ژنتیک غیرتهاجمی” نیز میگویند، میتواند جنسیت جنین را با دقت بسیار بالا و از حدود هفته ۱۰ بارداری به بعد تشخیص دهد.

این آزمایش بر اساس وجود قطعات DNA جنین در خون مادر انجام میشود. از آنجایی که این آزمایش به DNA جنین دسترسی پیدا میکند، نتایج بسیار دقیق و قابل اعتمادی ارائه میدهد.
- آمنیوسنتز و CVS: این دو روش تهاجمیتر هستند و عمدتاً برای تشخیص بیماریهای ژنتیکی مورد استفاده قرار میگیرند، اما به دلیل بررسی مستقیم کروموزومها، جنسیت جنین را نیز با دقت ۱۰۰٪ تعیین میکنند.
آمنیوسنتز با گرفتن نمونهای از مایع آمنیوتیک و CVS با گرفتن نمونهای از جفت انجام میشود. این روش ها وابستگی به زمان نداشته و حتی برای تعیین جنسیت جنین در دو ماهگی نیز مناسب اند.

- تعیین جنسیت در غربالگری اول (سونوگرافی NT): در هفتههای ۱۱ تا ۱۴ بارداری، سونوگرافی NT برای بررسی احتمال وجود ناهنجاریهای کروموزومی انجام میشود.
در این مرحله، اگرچه اندامهای جنسی جنین به طور کامل شکل نگرفتهاند، اما در برخی موارد با مشاهده زاویه بین اندام تناسلی و بدن جنین (که به آن “روش ناب” گفته میشود)، میتوان یک پیشبینی اولیه از جنسیت جنین داشت.

برای مطالعه بیشتر در رابطه با این تست، میتوانید به مقاله تفاوت جنین دختر و پسر در سونوگرافی هفته 12 مراجعه کنید.
همه روش های تعیین جنسیت در یک نگاه
روش | زمان تعیین جنسیت جنین | دقت | مزایا |
---|---|---|---|
سونوگرافی تعیین جنسیت | از هفته ۱۶ به بعد | بسته به موقعیت جنین و تجربه پزشک | غیرتهاجمی و در دسترس |
آزمایش خون مادر (NIPT) | از هفته ۱۰ به بعد | بسیار بالا (نزدیک به ۱۰۰٪) | بسیار دقیق، زودهنگام، غیرتهاجمی |
سونوگرافی غربالگری اول (NT) | هفته ۱۱ تا ۱۴ | متوسط تا پایین | بخشی از غربالگری معمول است |
آمنیوسنتز و CVS | آمنیوسنتز: هفته ۱۶ به بعد CVS: هفته ۱۰ تا ۱۳ | ۱۰۰٪ | کاملاً قطعی |
تعیین جنسیت خانگی دقیق
باور به تعیین جنسیت خانگی دقیق به زمانهای بسیار دور بازمیگردد؛ زمانی که خبری از ابزارهای پیشرفته پزشکی نبود. در گذشته حتی مردم به فال برای تعیین جنسیت از روی ماه بارداری نیز باور داشتند!
توجه: کلیه مطالب ارائه شده در این مقاله بر اساس تحقیق و جستجو بوده و ممکن است در برخی موارد نیاز به بررسی از جانب پزشک داشته باشند، لذا هرگونه پرسش و ابهام را با پزشک مشورت نمایید.
اگرچه این روشها در زمان خود راهی برای پاسخ به کنجکاوی والدین بودهاند، اما از نظر علمی هیچگونه دقتی ندارند و صرفاً بر اساس حدس و گمان و مشاهدات تصادفی شکل گرفتهاند.
بنابراین، با اینکه شما میتوانید از این روش های تعیین جنسیت خانگی دقیق برای سرگرمی استفاده کنید؛ اما نباید نتایج آنها را جدی گرفت.
نگاهی به باورهای نادرست
این باورهای نادرست قدیمی در ادبیات بین الملل با عنوان “wives tales” هم نامیده میشوند؛ یا به عبارتی همان “قصههای مادربزرگی“! فال تعیین جنسیت، تعیین جنسیت از روی مچ پای مادر و… تنها برخی از این مواردند!

بیایید نگاهی به برخی از این روشهای رایج بیندازیم:
- تعیین جنسیت از روی بچه قبلی: این باور وجود دارد که اگر فرزند قبلی شما در سمت راست شکم قرار گرفته، جنسیت جنین بعدی دختر است و بالعکس. این باور کاملاً اشتباه است و هیچ پایه علمی ندارد.
- تعیین جنسیت با آبلیمو و جوش شیرین: در این روش، ادرار مادر با آبلیمو یا جوش شیرین مخلوط میشود. طبق این باور، اگر حباب ایجاد شود، جنسیت جنین پسر است. این آزمایشها صرفاً یک واکنش شیمیایی ساده هستند و هیچ ارتباطی به جنسیت جنین ندارند.
- تعیین جنسیت با کف دست: برخی معتقدند با مشاهده خطوط یا حالت خاصی در کف دست مادر باردار، میتوان جنسیت جنین را تشخیص داد. این روش کاملاً بر پایه حدس و گمان است.
- تعیین جنسیت از روی زبان: این باور وجود دارد که اگر رنگ زبان مادر در دوران بارداری تغییر کند، نشاندهنده جنسیت جنین است. این تغییرات بیشتر به دلیل تغییرات هورمونی و کمبود ویتامینها رخ میدهد.
- تشخیص جنسیت از روی ناف مادر: برخی افراد معتقدند شکل ناف مادر، برجسته یا فرورفته بودن آن، میتواند نشانهای برای جنسیت جنین باشد. این باور نیز اشتباه است و شکل ناف فقط به اندازه شکم مادر و فشار رحم بستگی دارد.
- افزایش بزاق دهان در بارداری: افزایش بزاق دهان یکی از عوارض طبیعی بارداری است و هیچ ارتباطی به جنسیت جنین ندارد.
- تعیین جنسیت با دمای شکم و قوزک پا: این باورها نیز مانند سایر موارد ذکر شده، تنها خرافات باقی مانده از زمانهای قدیم اند.

همه این روش های تعیین جنسیت خانگی دقیق در دنیای واقعی، تنها جنبه سرگرمی داشته و هیچ اعتباری برای تعیین جنسیت دقیق ندارند. تنها راه علمی و قابل اعتماد، مراجعه به پزشک و انجام سونوگرافی تعیین جنسیت است.
باورهای صحیح درباره تعیین جنسیت خانگی
با اینکه اکثر باورهای شکل گرفته پیرامون موضوع تعیین جنسیت خانگی دقیق اشتباه اند؛ اما برخی از این باورها نیز با مطالعات علمی همبستگی آماری دارند.
هرچند مجددا تاکید میکنیم که هیچ یک از این موارد نمیتوانند جایگزین روش های علمی مانند سونوگرافی شوند.
بیشتر بدانید: محاسبه آنلاین قد جنین در سونوگرافی
ارتباط استرس مادر و جنسیت جنین
در برخی مطالعات علمی، این نظریه مطرح شده که سطح بالای استرس مادر در زمان لقاح ممکن است بر شانس تعیین جنسیت فرزند تأثیر بگذارد.

این مطالعات نشان میدهند که هورمونهای استرس مانند کورتیزول ممکن است محیط رحم را برای پذیرش کروموزوم Y که جنسیت جنین پسر را مشخص میکند، نامناسب کنند. در نتیجه، احتمال تعیین جنسیت جنین دختر کمی افزایش مییابد.
تغذیه مادر و تاثیر آن بر جنسیت
یکی دیگر از بحثهای علمی که در این زمینه مطرح شده، تأثیر رژیم غذایی مادر بر جنسیت جنین است. تحقیقی در سال 2008 نشان داد که مصرف غذاهای پرکالری و غنی از پتاسیم و سدیم در زمان لقاح ممکن است شانس داشتن فرزند پسر را افزایش دهد.

این در حالی است که رژیم غذایی پرفیبر، کمکالری و کم پتاسیم با شانس بیشتری برای جنسیت جنین دختر مرتبط است.
بیماری صبحگاهی شدید (Morning Sickness) و جنسیت جنین
We present evidence that women gestating a female fetus reported greater frequency of nausea and vomiting during the first trimester of pregnancy…
ترجمه: ما شواهدی ارائه میدهیم که نشان میدهد زنانی که جنین دختر باردار هستند، در سه ماهه اول بارداری، دفعات بیشتری از حالت تهوع و استفراغ را گزارش کردهاند…
مطالعهای در دانشگاه هاروارد، این فرضیه را مطرح کرد که حالت تهوع و استفراغ شدید در دوران بارداری (بیماری صبحگاهی)، با احتمال جنسیت جنین دختر ارتباط دارد.
دلیل علمی این فرضیه، افزایش سطح هورمون بارداری (hCG) در بدن مادرانی است که فرزند دختر دارند.
این هورمون نقش مهمی در ایجاد تهوع دارد. البته این ارتباط هنوز به طور قطعی ثابت نشده و فقط یک همبستگی آماری است.
به یاد داشته باشید که: این ارتباطات علمی، هرچند که جذاب و جالب هستند، اما نمیتوانند با دقت سونوگرافی یا آزمایشهای ژنتیکی مقایسه شوند. تعیین جنسیت جنین به صورت قطعی تنها از طریق روشهای پزشکی امکانپذیر است.
سخن پایانی
در این مقاله، نگاهی به تفاوت بین «تعیین جنسیت جنین» و «تشخیص جنسیت جنین» داشتیم و به این نکته اشاره کردیم که جنسیت فرزند شما از همان لحظه لقاح تعیین میشود.
همچنین، با روشهای علمی و دقیق مانند سونوگرافی و آزمایشهای ژنتیکی برای تشخیص جنسیت آشنا شدیم و از باورهای قدیمی و روشهای خانگی برای تعیین جنسیت که دقت علمی ندارند، صحبت کردیم.
اگرچه کنجکاوی در دوران بارداری کاملاً طبیعی است و روشهای خانگی میتوانند سرگرمکننده باشند، اما تنها راه مطمئن و قابل اعتماد برای داشتن یک پیشبینی جنسیت دقیق، مراجعه به پزشک و استفاده از روشهای علمی است.
برای اطمینان کامل از جنسیت جنین خود و برای یک تجربه آرام و مطمئن، میتوانید از طریق نوبتدهی آنلاین مرکز ما، همین حالا نوبت سونوگرافی خود را رزرو کنید؛ کاملا رایگان و در کمتر از ۳ دقیقه! سونوگرافی دکتر مردانی در تهرانپارس با افتخار آماده ارائه بهترین خدمات سونوگرافی به شما عزیزان است.
سوالات متداول درباره تعیین جنسیت خانگی دقیق
آیا تعیین جنسیت در خانه با نمک و جوش شیرین دقیق است؟
خیر. روشهای تعیین جنسیت در خانه مانند استفاده از نمک و جوش شیرین، هیچ پایه و اساس علمی ندارند و دقت آنها در حد یک شانس ۵۰/۵۰ است. این آزمایشها صرفاً یک واکنش شیمیایی ساده هستند که هیچ ارتباطی به جنسیت جنین ندارند.
آیا سونوگرافی در هفته ۱۲ میتواند جنسیت جنین را تشخیص دهد؟
بله، اما با دقت پایین. در سونوگرافی غربالگری اول (NT) در هفته ۱۲، پزشک با بررسی زاویه اندام تناسلی جنین میتواند یک پیشبینی جنسیت اولیه داشته باشد.
با این حال، به دلیل کامل نبودن اندامها، این تخمین قطعی نیست و برای اطمینان بیشتر، بهتر است تا هفته ۱۶ به بعد منتظر بمانید.
آیا ضربان قلب جنین میتواند جنسیت را مشخص کند؟
خیر. ضربان قلب جنین به عوامل مختلفی مانند سن بارداری، میزان فعالیت و سطح استرس مادر بستگی دارد و هیچ ارتباط علمی با تعیین جنسیت جنین ندارد.
بهترین زمان برای سونوگرافی تعیین جنسیت چه زمانی است؟
بهترین زمان برای انجام سونوگرافی تعیین جنسیت دقیق، از هفته ۱۶ بارداری به بعد است. در این زمان، اندامهای جنسی جنین به اندازه کافی رشد کردهاند و پزشک میتواند به راحتی آنها را مشاهده کند.
آیا تعیین جنسیت از روی بچه قبلی یا شکل شکم مادر صحت دارد؟
خیر. این باورها صرفاً خرافات هستند و هیچ پایه علمی ندارند. شکل شکم و موقعیت جنین در رحم به عوامل متعددی بستگی دارد که هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارند.
آیا آزمایش خون مادر برای تعیین جنسیت دقیق است؟
بله. آزمایش خون مادر (NIPT) از هفته ۱۰ بارداری به بعد میتواند جنسیت جنین را با دقت بسیار بالا (نزدیک به ۱۰۰٪) تشخیص دهد، زیرا به DNA جنین دسترسی دارد. این روش یکی از دقیقترین راههای تعیین جنسیت است.
بهترین زمان تعیین جنسیت جنین کدام است؟
از هفته شانزدهم به بعد.
برخی منابع برای مطالعه بیشتر
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/321092
- https://www.parents.com/pregnancy/my-baby/gender-prediction/wives-tales/
- https://flo.health/pregnancy/find-out-baby-gender
- https://www.ucbaby.ca/baby-gender-determination-how-early-can-you-find-out
- https://www.obgyn.columbia.edu/news/new-study-finds-stress-during-pregnancy-can-impact-babys-sex
- https://www.npr.org/2009/01/15/99346281/can-a-pregnant-womans-diet-affect-babys-sex
- https://projects.iq.harvard.edu/files/epl/files/young2020_article_doesgreatermorningsicknesspred.pdf
اگر به دنبال بهترین مرکز سونوگرافی تهران هستید می توانید بدون فوت وقت و تنها با مراجعه به بخش نوبت دهی اینترنتی سونوگرافی، در سونوگرافی دکتر مردانی در تهرانپارس نوبت بگیرید.
سوال دیگهای در مورد بارداری یا تشخیص جنسیت جنین داری؟ در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران مطرح کن!